Nietrzymanie moczu

Objawy: Niemożność prawidłowej kontroli oddawania moczu.  Mimowolne nietrzymanie moczu podczas kaszlu, śmiechu, kichania, biegania, wysiłku fizycznego.
Bardzo ważny jest wywiad lekarski, obejmujący pytania o częstość mikcji i ilość jednorazowo oddawanego moczu. Trzeba też wykonać badanie ogólne moczu. Lekarz musi ponadto dokładnie zbadać brzuch oraz okolicę narządów moczowo-płciowych (konieczne jest badanie przez kiszkę stolcową, a u kobiet badanie ginekologiczne) w celu wykluczenia guza lub rozrostu gruczołu krokowego. Może również poprosić pacjenta o zakasłanie, aby ocenić, czy nietrzymanie moczu nie ma charakteru wysiłkowego. Cewnikowanie pęcherza moczowego po mikcji pozwoli ustalić, jaka ilość moczu jeszcze w nim zalega.
Jeżeli pojawi się konieczność leczenia zabiegowego, chory jest kierowany do urologa. Dodatkowe badania, jakie mogą być zalecone, to pomiar szybkości odpływu moczu i pomiar ciśnienia wywieranego przez mięśnie pęcherza podczas mikcji, tzw. cystometria (jest ona badaniem nieprzyjemnym, polega bowiem na wprowadzeniu do pęcherza i do odbytnicy specjalnych wąskich rurek urządzenia pomiarowego).
W większości przypadków nietrzymanie moczu da się wyleczyć lub chociaż znacząco zmniejszyć uciążliwe objawy. Wykorzystuje się metody medycyny tradycyjnej oraz sposoby naturalne, z których najbardziej polecane są ćwiczenia Kegla oraz biofeedback. Leczenie można rozpocząć od metod niekonwencjonalnych, a dopiero w razie braku poprawy zasięgnąć porady lekarskiej.
Wielu lekarzy zaleca rozpoczęcie leczenia od ćwiczeń wzmacniających mięśnie dna miednicy (tzw. ćwiczenia Kegla) oraz biofeedbacku, które są bezpieczniejsze niż środki farmakologiczne, a niejednokrotnie równie skuteczne.
Pomocny jest trening pęcherza moczowego. Przez 7 dni dokładnie zapisuj ilość wypitych płynów oraz częstość oddawania moczu i jego ilość. Następnie postaraj się oddawać mocz w odstępach 30-, 60-minutowych, stopniowo wydłużając czas pomiędzy kolejnymi wizytami w toalecie.
Rodzaj przepisywanych przez lekarza środków zależy od przyczyny nietrzymania moczu. W przypadku infekcji układu moczowego zaleca się antybiotyki. U kobiet w wieku postmenopauzalnym należy rozważyć hormonalną terapię zastępczą, dzięki której uzupełniony zostanie niedobór estrogenów. W wysiłkowym nietrzymaniu moczu przepisuje się leki wpływające na tonus mięśni zwieraczy, najczęściej pseudoefedrynę, efedrynę i fenylpropanolaminę. Nietrzymanie moczu spowodowane przepełnieniem pęcherza może być leczone propanteliną, imipraminą lub oxybutyniną.
Kobietom z wysiłkowym nietrzymaniem moczu lekarz może zalecić pesarium, dopochwowo zakładany krążek, który wzmacnia mięśnie miedniczne, co pozwala efektywniej kontrolować mikcję.
Stosunkowo nowy sposób leczenia polega na treningu mięśni dna miednicy za pomocą stożkowatych ciężarków, zakładanych dopochwowo. Chora stara się tak wykorzystać pracę mięśni, aby ciężarek nie wysunął się z pochwy. Jeżeli stożek jest utrzymywany w pochwie przez minimum 30 minut, zamienia się go na cięższy, aż do momentu gdy mięśnie ulegną wzmocnieniu na tyle, że są w stanie kontrolować napięcie zwieraczy.
Jeżeli zawodzą zachowawcze metody leczenia, lekarz może zaproponować leczenie chirurgiczne, które jest szczególnie skuteczne w przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet z powodu zwiotczenia mięśni dna miednicy po ciążach i porodach. Zabieg polega na plastyce mięśni i więzadeł lub na repozycji pęcherza moczowego. Istnieje także możliwość wszczepienia sztucznego zwieracza, który musi być otwierany na czas mikcji, ale zapobiega wyciekaniu moczu.

Chorzy, u których zawiodły wszystkie sposoby leczenia, muszą używać wkładek do bielizny lub specjalnego urządzenia odprowadzającego mocz do zbiorniczka umieszczonego poci garderobą.