Jesteśmy zabiegani i zestresowani, nie mamy czasu na wypoczynek. Często odczuwamy nagłe bóle brzucha. Występują z różnym natężeniem, najczęściej w jego górnej części. Czy to już wrzody? A jeśli tak, to co nam grozi? Jak je leczyć? Co jeść, a czego zdecydowanie unikać?
Co może wskazywać na to, że mamy wrzody żołądka?
Najczęściej występującym objawem są przewlekłe bóle w dołku, zgaga, odbijanie. Bóle mają charakter ucisku, gniecenia, charakterystyczne jest to, że występują wczesnym rankiem. W przypadku wrzodów żołądka pojawiają się zaraz po posiłku. Wrzody dwunastnicy „odzywają się” po dwóch godzinach. Bóle nasilają się wiosną i jesienią.
Jakie badania należy przeprowadzić, jeśli podejrzewamy, że mamy wrzody?
Chorobę wrzodową rozpoznaje się podczas badań radiologicznych i endoskopowych. Badanie można wykonać w warunkach ambulatoryjnych (włącznie z pobraniem wycinków do badania histopatologicznego).
Co to jest wrzód trawienny?
Jest to ubytek tkanki spowodowany uszkodzeniem ściany jakiegoś narządu, np. żołądka. Wrzód powstaje wtedy, gdy zaburzona zostaje równowaga między trawiącą siłą soku żołądkowego i możliwościami obronnymi błony śluzowej danego organu. Czy wrzód trawienny może powstać nagle, np. w wyniku silnego zdenerwowania?
Tak, tak zwany ostry wrzód powstaje w sposób nagły, najczęściej w wyniku stresu wywołanego np. rozległymi oparzeniami, urazami czaszki, pojawieniem się guzów mózgu. Nazywamy go wtedy wrzodem stresowym. Czy tylko stres i stan silnego zdenerwowania są przyczynami rozwoju choroby wrzodowej?
Tę chorobę mogą powodować też inne czynniki. Jednym z nich może być przewlekłe mechaniczne drażnienie błony śluzowej żołądka i długie zaleganie pokarmu. Chorobę może też spowodować defekt śluzu ochraniającego błonę śluzową oraz bakterie łub wirusy wywołujące infekcję.
Co sprzyja rozwojowi choroby? Wszystko, co powoduje zwiększenie wydzielania soków żołądkowych: picie kawy, herbaty, alkoholu, palenie papierosów, zażywanie niektórych leków. Kto najczęściej zapada na chorobę wrzodową?
Najbardziej narażone są osoby prowadzące intensywny tryb życia, ludzie o wysokich ambicjach, skrytym usposobieniu, drobiazgowi, przeżywający silne wewnętrzne napięcia (bardzo często są to osoby na kierowniczych stanowiskach).
Po zjedzeniu jakich pokarmów wrzód boli bardziej?
Ból może być silniejszy po spożyciu rosołu, słodyczy, smażonych tłuszczów, ostrych przypraw korzennych, musztardy oraz wędlin.
Jakie są możliwości leczenia choroby wrzodowej?
W terapii stosuje się kilka metod leczenia. Chory powinien unikać jedzenia pokarmów, które pobudzają wydzielanie soków trawiennych, regularnie jeść posiłki oraz przyjmować przepisane przez lekarza środki osłaniające śluzówkę żołądka, zmniejszające wydzielanie soków żołądkowych (lub ich kwasotę) oraz uspokajające. Leczenie farmakologiczne trwa zwykle około 5 tygodni. Po jego zakończeniu należy wykonać kontrolną gastroskopię. Terapii nie należy samodzielnie przerywać.
Niekiedy konieczne jest leczenie operacyjne (np. przy wrzodach nawracających, przebiciu wrzodu lub podejrzeniu zmian nowotworowych).
Czy wrzody mogą zniknąć same? Tak, cechą charakterystyczną wrzodów jest ich samoistne gojenie się, nawet bez leczenia farmakologicznego. Jednak w przypadku dużego wrzodu i pojawienia się powikłań konieczny jest pobyt w szpitalu i właściwie przeprowadzone leczenie.
Jakie powikłania mogą się pojawić podczas choroby wrzodowej?
Do najczęściej występujących powikłań należy krwotok, pęknięcie wrzodu, zwężenie części żołądka oraz zwyrodnienie nowotworowe.
Po czym można się zorientować, że nastąpił krwotok wrzodu?
Z chwilą pojawienia się krwotoku dolegliwości bólowe słabną, ale pogarsza się stan ogólny, dochodzi do spadku ciśnienia tętniczego, chory blednie i ma przyspieszone tętno. Czy wrzód może przekształcić się w nowotwór?
Tak, dotyczy to najczęściej wrzodu żołądka. Dlatego po jego stwierdzeniu konieczne jest badanie histopatologiczne, by przekonać się, czy nie wykazuje on zmian nowotworowych.
Jakie zioła stosować?
Bolesne dolegliwości przy wrzodach żołądka znakomicie łagodzi odwar przygotowany z jednej łyżeczki kwiatu rumianku, jednej łyżeczki siemienia lnianego i takiej samej ilości drobno posiekanego kłącza pięciornika. Mieszankę taką należy zagotować w litrze wody. Pić po 3/4 szklanki przed jedzeniem.
W przypadku wrzodów dwunastnicy należy przygotować napar z łyżki owoców czarnej jagody, takiej samej ilości ziela krwawnika i liści poziomki. Mieszankę ziołową należy gotować przez pięć minut (podobnie jak poprzednią w litrze wody). Sposób zastosowania identyczny jak w poprzednim przypadku – 3/4 szklanki, najlepiej przed jedzeniem.
Dieta dla wrzodowców
Cierpiący na chorobę wrzodową powinni spożywać dużo masła, potraw zawierających oliwę, mleka, ryżu, sucharów i soków owocowych. Zawarte w potrawach tłuszcze hamują wydzielanie kwasów żołądkowych, białko zaś wiąże kwas solny – najgroźniejszy dla żołądka. Unikać należy produktów drażniących (np. przyprawy, kawa).